Mittwoch, Dezember 14, 2022

Jólahugvekja II

Jólahugvekja II Það er desember. Dagatalið segir mér að jólin séu á næsta leiti. Tími ljóss og friðar, ljóss og friðar í myrkrinu sem umlykur hinn norðlæga hluta jarðkringlunnar. Alveg eins og Guð vildi hafa það. Ég veit ekki hvort ég hafi nokkurn tímann verið neitt sérstaklega á höttunum eftir ljósi og friði. Allavega ekki meðvitað. Máske það stafi af því að fæðast inn í fremur átakalítið umhverfi þar sem gengið var að því sem vísu að enginn væri á höttunum eftir lífi manns, hvorki Guð né menn. Það er helst að maður hafi óttast jólaköttinn og Grýlu svo og að fá myglaða kartöflu í skó í stað appelsínu sem í því ungdæmi þótti merkileg, ígildi sætinda samtímans, appelsínan það er. Ætli mætti ekki segja að aðstæður þær sem ég fæddist í, allavega í minningunni, og þá einkum og sér í lagi þegar kemur að desembermánuði, séu örugglega aðstæður sem margir óska sér. Og þegar vælt er í kapítalískri forréttindastöðu sinni yfir gegndarlausri áherslu á neyslu, neyslu, neyslu, neyslu sem fyrir rest mun líkast til tortíma heiminum, kalla yfir okkur heimsendi með grátri og gnístran tanna, er hollast að viðurkenna fyrir sjálfum sér að ágætt er að vera í þeirri stöðu hvar helsta áhyggjuefnið sé velsæld og gildnandi kviður í blindandi ljósi hagvaxtar og efnishyggju sem maður hatast við til að lífið sé ekki of átakalaust á meðan maður siglir niður Styx með sína útþöndu vömb og slæmu samvisku sem flakkar á milli þess að hatast við sig vegna skorts á útlitslegum gæðum og heilsusamlegu líferni og þess að sitja einn að möguleikunum sem svo auðvelt er að fríka út á. Það er svo auðvelt að fríka út um jólin. En mundu, minn hvíti forréttindabróðir sem getur séð aumur á öðrum ógæfusamari í orðum og stutt kristilegt hugarþel eins og góðu fólki sæmir að líftíminn er skammur líkt og ljósbirtan í desembermánuði á norðlægum slóðum. Og mundu mín hvíta forréttindasystir sem getur ákveðið að sjá lausnara mannkyns í femínísku ljósi hvort sem þú leggur trúnað á fagnaðarerindið eður ei að útópían kann að úthrópa lauslæti þitt sem svarthol á tímum ljóss og friðar. Og munið, þið sem á þessi orð hlýðið, að þið eruð líklega þau heppnu sem búið við átakanlega átakalausan heim. Gleðileg jól!

Jólahugvekja I

Það er nóvember. Dagatalið segir mér að í næsta mánuði komi sá árstími sem heitir jól. Í æsku, það sem ég þykist muna, var mér innrætt að þá hefði lausnari mannkyns fæðst. Allir þekkja söguna. Í æsku minni hefi ég vafalítið ekki leitt hugann að því hlutverki sem téður lausnari gegnir eða mér var sagt að hann ætti að gegna. Hvorki meira né minna en að bjarga sál minni. Nú reyni ég að sjá fyrir mér barn sem rembist við að meðtaka fagnaðarerindið sem troðið var í hausinn á því með jólamatnum, sem var í engu samræmi við meintan fæðingarstað frelsarans. Nú segi ég meintan en þá hefi ég vafalítið trúað öllu sem tuggið var ofan í mig í formi lambakjöts og orða. Líklega var þó ekki notuð líkingin með fórnarlambið eða brúðkaup lambsins enda er það meira tengt páskum. Sá fullorðni maður sem nú talar færist nær dauða og hugsar því meir um tilgang þess alls. Barnið sem þessi fullorðni maður var gerði það næsta víst ekki. Kannski það hafi talið sér trú, barnið það er, að það væri jólabarn, að jólin væru gleðileg hátíð, lögmál, eðlisbundið lögmál, ekki lögmál af manna völdum. Að jólin væru skráð í stjörnurnar í himnaregisteri og að fylgja bæri þessu þessu eðlislögmáli án þess að hugsa um það, af því bara, fá gjafir og góðan mat, vel útilátinn mat, kýla vömbina þess fullviss að svona og nákvæmlega svona vilji sé vilji frelsarans, að mettur magi og leikfangabíll séu almáttugri veru þóknanleg. Og ég í því miðju þess alls sem barn þeirri veru mest þóknanlegur Guði, mest þóknanlegu Jesú enda ekki farinn að efast um nokkuð sem mér var sagt. Gleðileg jól!